AS XAPONESAS

Entre os moitos momentos realmente dolorosos aos que te enfronta unha enfermidade coma o cancro, un ben feo é o de comprobar que despois de experimentar con todo tipo de quimioterapia ningunha funciona. Calquera esperanza por mínima que sexa vai aliviando a tensión dos días contados. Pero cando despois de catro ou cinco ou seis intentos ves que nada frea o avance das células do mal, por preparado que te fagas, o ánimo decae, o inmediato pesa enriba de ti coma unha lousa que te cega. Se cadra por iso, aínda que sexa con escasa confianza na eficacia de tratamentos experimentais, os oncólogos recorren a probalos. Eu ando nesa etapa. 

Creo que para non me condenar á espera seca, pretenden adobiala con algún experimento en proba que, sen lle restar mérito, podería andar cerca da eficacia de lle acender veas a San Andrés de Teixido. Pero nestas andamos o xa vai con dous tratamentos fallados e un que non concedeu a Comisión Farmacéutica. Un organismo ideado para calcular entre o estado do enfermo (sen velo, só a través de informes), os resultados terapéuticos do fármaco e o prezo esaxerado que tales experimentos soen ter.

Estase impoñendo unha moda nefasta entre os discutidores políticos: falar de anécdotas que encabronan

Da análise da tres variables estiman ou non conveniente que o paciente probe. Como xa dixen, unhas xa mas denegaron, non sei porque me ven máis aló que aquí, porque o número de éxitos do fármaco é ridículo ou porque é moi caro e non compensa gasto tal. Pero como nunca un debe renderse, con bo criterio o oncólogo insistiu na solicitude de outras. Estas disque de patente xaponesa. Non me engano, a fe nas xaponesas é escasa, pero apetecíame probalas. Despois de chutes tan variados, de pastillas tan desagradables, con efectos tan negativos, xa me apetecía a min meterme unhas xaponesas dúas os tres veces ao día a ver como me reacciona o corpo. Mais vai para catro semanas e a Comisión Farmacéutica debe de estar a tope de traballo que non contesta. 

Non dou saído da dúbida, e tamén había ter graza que mas aprobasen cando xa se me fose o tempo... Durante os case catro anos que levo en contacto permanente cos servizos da Seguridade Social, mantéñome no que xa dixen en varias ocasións: é a nosa xoia da coroa, ninguén no seu san xuízo querería retroceder na calidade e atención que nos prestan. Sen embargo, tamén debo constatar por propia experiencia que co paso do tempo a mellor non se foi nada, máis ben a peor. As consultas seguen ateigadas, os especialistas teñen os minutos contados para cada paciente, hai probas que se retardan ata a desesperación, determinadas prescripcións parece que necesitasen da resolución do Consello de Estado. 

Isto deixando de lado, claro, as cualidades profesionais, dedicación e entusiasmo que, como en toda profesión, é moi distinta segundo quen a exerce. Aínda que tamén o ambiente dá a entender que non favorece precisamente o entusiasmo dos profesionais menos motivados. Demasiada burocracia, moitas explicacións administrativas, pouco tempo para o trato humano co paciente. Porque se por algo se diferencia unha boa práctica da mala chegados a determinados estadios de enfermidade é o saber comunicar e poñerse do lado da dor do paciente. E iso, nestas circustancias, no é precisamente ao que máis se invita ao terapeuta. 

Na xestión e nos recursos radica a capacidade de mellora do sistema. E no convencemento de que non se pode dar un paso atrás con xogos de privatización. Sobre os recursos pódese facer toda a demagoxia que se queira, os números retórcense a convenciencia cunha facilidade espantosa. Pero a evidencia é que nunca se intentou aforrar tanto. O caso está en saber onde e a favor de quen se aforra. Non recorrerei ao meu caso das xaponesas. 

Deamos por bo que non me veñen ben, que son inútiles, un gasto innecesario. Pero consideran vostedes que é un sistema adecuado decidir sobre a vida dunha persoa analizando uns informes fríos, diante dun medicamento pouco probado, mirando sempre de reollo o seu elevado prezo? Estase impoñendo unha moda nefasta entre os discutidores políticos: falar de anécdotas que encabronan, meter a man na frida sobre aspectos tan triviais como emotivos para que a xente se polarice en torno as defensores dunha ou outra postura, tan estúpidas as dúas. 

Así, mentres se lle dá á zoca sobre se debe ou no a televisión pública ofrecer misa católica, se os titiriteiros ou só os comediantes son cultura, se crean comisións para cambiar nome de rúas ata a eternidade e se latrica sobre frivolidades mil, a sanidade vaise deteriorando, perdendo folgos e recursos. Cospedal non perde detalle e xa nos avisa que unha boa sanidade e mellor educación sen seguridade de nada valen (un falso dilema para raspar cartos á defensa) . E eu continúo con paciencia á espera das xaponesas.