sábado, 26 de abril de 2014

AMIZADES TRAMPA


PLINIO Apuleyo Mendoza, amigo íntimo de García Márquez, ten xustificado en múltiples ocasións a amizade do autor de El coronel no tiene quien le escriba con Fidel Castro. Segundo as súas explicacións, unha amizade que salvou a moitos cubanos da cadea e que a outros lles proporcionou a posibilidade de escapar da illa. Non dubido que sexan certas estas xestións en favor de determinadas persoas, pero creo que as amizades perigosas de García Márquez van máis aló dunha petición de perdón. Con independencia de que lle gustase relacionarse co poder (din algúns que eran os poderosos os que se achegaban a el, algo de todo habería) non sei se relacionarse con Torrijos, Arafat, Clinton, o rei de España e outros correspondía a trato con boas ou mala amizades, desde logo o seu trato con Cuba paréceme que obedece a unha trampa moi hábil de Fidel.
Durante anos o réxime cubano xogou a baza de utilizar como embaixadores por Europa a escritores de prestixio. Gran parte deles foron dándose conta da trampa e, salvo necesitados e mediocres, moitos denunciaron o que na realidade ocorría na illa. García Márquez mantívose (desde logo non por necesidade) fiel a Fidel ata o final, non sei se convencido de que entre o malo era o mellor para a pobreza dos países de América Latina ou, como dicía o amigo Plinio, polo pragmático resultado de salvar a condenados. Fora como fose, sobre todo na época do estoupido fulgurante en Europa da literatura latinoamericana, os escritores de máis éxito brillaban coma faros ideolóxicos nas xuventudes que buscaban unha ideoloxía que frease os abusos do capitalismo. Que escritores case idolatrados naqueles momentos defendesen as actitudes políticas de Fidel equivalía a unha propaganda de enorme poderío e gratuíta. Fidel xogou sempre con decisión esa artimaña. Aos escritores que saían da illa escaldados e contaban catro verdades (Cabrera Infante), intentaba destruílos por tódolos medios. Aos que ían pescar, pasalo ao grande e darlle ao trago por tempadas na Habana coidábaos con mimo para que trasladasen ao mundo as grandezas do seu réxime. Vargas Llosa arredouse en canto viu a realidade. Mesmo Brice Echenique coa boa vida que alí se daba acabou por ridiculizar as trampas do ditador. Sorpréndeme que García Márquez aguantase tantos anos unha fidelidade trampa que só a Fidel, non aos cubanos, lle produciu beneficios.

PUBLICADO EN EL CORREO GALLEGO

O MARIDO DE MERCEDES



Entre as moitas virtudes que tiña García Márquez, sempre destaquei o seu acerto elixindo o título dos seus libros e o enxeño publicitario diante dos xornalistas falando de si e da súa obra. Dos títulos, se repasan, verán que case todos agochan unha porcentaxe moi elevada da atracción da propia obra. Deixando a un lago "Cien años de soledad", que por si só indica un mundo único e longo de misterio, viñeron outros tanto ou máis afortunados: "El coronel no tiene quien le escriba", "Crónica de una muerte anunciada", "El amor en los tiempos del cólera", " Del amor y otros demonios", "El otoño del patriarca"... Títulos todos que se fixeron donos da fala colectiva aínda quen os utilizase nin lese a súa obra. Darlle a volta a "Crónica de una muerte anunciada" é algo común na política, en artigos de xornal, entre comentaristas ou charlatáns. E outro tanto ocorre con "El coronel no tiene quien e escriba", cantidade de escribidores (entre os que non me podo escapar) utilizamos con excesiva frecuencia algo do título coa finalidade de resumir con enxeño (sen darnos conta que é mero plaxio) algún acontecemento ao que lle encaixa parte do título. García Márquez reflexionaba e consultaba moitos os títulos antes de aceptalos como definitivos, como facía case obsesivamente con todo o texto, pois non había case palabra que non pasase antes pola peneira dos seus dicionarios o pola consulta directa con expertos da lingua (Grijelmo, por exemplo) aos que martirizaba a calquera hora da noite por unha palabra que non lle parecía adecuada ou fóra de contexto.
Pero se hábil era cos títulos, coa súa propia promoción foi un artista. Cada entrevista ou declaración que facía había de conter dúas ou tres frases de verdadeira fortuna, enxeño, desconcerto ou provocación. As mesmas historias contábaas coas diferencias propias da memoria que sempre actúa en presente e enche os ocos que nos quedan do recordado. El era un gran experto na memoria como demostrou nos seus libros e nas súas memorias. Sabía que recordamos en función do presente e das necesidades, estados de ánimo ou intereses do presente. Por iso a mesma explicación de como naceu "Cien años de soledad" mantén unha liña de feitos que se repiten pero sempre salpicada de contradicións ou detalles que non cadran coas versións anteriores. Segundo pasaban os anos, o éxito medraba, a prata aumentaba e as relacións co poder o atraían, variaban visións sobre si mesmo, descubrían novas dos seus tempos de reporteiro en Europa, levábanos a Barranquilla ou Cartagena de Indias, coa facilidade coa que un prestidixitador distrae o espectador máis atento. Pero detrás de toda declaración ou confesión estaba constantemente o contador, o mentirán que non pode evitar transformar a realidade e memoria, repetir ou demostrar exactitude en cada feito do pasado ou referido a el sería perder o don de contar.
Lendo as súas memorias ou a biografía de Gerald Martin un pode pisar polos pasos da vida que logo serían novelados. Reflexionando sobre o estudo que Vargas Llosa lle dedicara en en 1971 "García Márquez: historia de un deicidio", un comprende mellor que nada os demos interiores que obrigan e acompañan ao escritor por sempre, mágoa que o enfado entre os dous premios Nobel faga de difícil encontro este libro. Pero engarzando os tres un pode entresacar unha idea bastante fundada da personalidade de García Márquez. El, sen embargo, encargouse de ir ano a ano ofrecéndonos unha definición sobre si. De todas, a máis real e se cadra a que el lanzou coma unha arroutada paréceme aquela na que un día se lle dera por dicir: "Yo solo soy el marido de Mercedes". Non só, coma toda frase enxeñosa queda curta e non deixa de ser un lóstrego que oculta outras verdades. Pero don Gabriel sabía ben a quen lle debía a estabilidade, o control e freo da súa creatividade asociada á esmorga. Mercedes estivo sempre, sen prata e con ela, lonxe e cerca, agardando e á súa beira termando do ímpeto creativo e do desborde que podía padecer unha cabeza tan chea de palabras, de recordos, de ambición, de desexo desesperado por contar o que ninguén contara. Ela soubo co seu silencio e fortaleza de ánimo garantir unha unidade e rectitude nos obxectivos que sen ela é máis que probable que García Márquez non soubese equilibrar. Mantendo durante anos un compromiso por carta, agardando a que os acendido xornalista se curtise por Europa, nas noites de Roma e París, madurando nos recordos e no vivir, Mercedes apostou polo fillo do telegrafista de Aracataca sen vixilancias nin controis matadores. Manexando a corda de dar liberdade e tirar nos momentos precisos, mirando pola economía e os fillos, termando con paciencia os deslices e arroutadas do obsesionado coa escritura por riba de todo e contra todo (en iso consiste ser xenio), Mercedes mostrou intelixencia para a permanencia na variedade e unha influencia superior á que outras mulleres manteñen cos xenios. Por iso acepto a definición e conclúo que co gran escritor morrer tamén o marido de Mercedes.


PUBLICADO EN DIARIO DE PONTEVEDRA

domingo, 20 de abril de 2014

MIRADE



BACH, SEMPRE. NESTA ÉPOCA, MÁIS.

CORENTA MIL EUROS POR HORA

Disque Aznar cobra corenta mil euro por hora de conferencia. Xa sei que hai quen cobra moito máis (Blair, Clinton), pero gustaríame saber que nos pode ensinar durante unha hora o Sr. Aznar (ou calquera) para cobrar esa cantidade de cartos. Que último descubrimento puido conseguir no campo da teoría política ou económica? Que verdades atesoura desde os presocráticos ás novas teoría cuánticas para nunha hora aportar tanta información, experiencia e saber que merece, como mínimo, unha cantidade que seguro a el lle parece ridícula? Como unha sociedade pode alcanzar tal estupidez como para pagar a catro fachendosos por nada? Entendo que na mafia que se traen entre os poderosos se pague por información privilexiada, para que se espallen ideas con réditos inmediatos ou a longo prazo e que todos eles formen unha camariña na que se ocultan, tapan, abren ou transmiten aquelo que os pode facer máis ricos, pois non doutra finalidade se trata. Pero a que vén invitar a un señor ao que se lle coñecen de sobra todas as súas ideas, filias e fobias, a que dea unha conferencia a tan alto prezo? Que nos poden aportar Clair, Clinton, González, Aznar nunha charla informativa? Parece claro que os segredos non os van cotar ao público, por escolleito que sexa, presente na sala. Que ningún sairá máis informado sobre por onde irán os tiros do gas e do petróleo, dos medios de comunicación e dos investimentos en artificios financeiros. Non será entón un pago que se permiten para reunirse os elixidos de vez en cando entre si? Non buscarán estas asociacións, clubs, elites a maneira de se xuntar co pretexto de escoitar a alguén que, presumiblemente, goza de moita experiencia e saber? Que saber, que experiencia? O de facerse millonario despois de pasar pola presidencia dun país? Son ao fin clases rápidas de como facerse millonario? Ou nin ese segredo descobren? Recoñezo que nunca asistín a ningunha conferencia destes señores e non podo xulgar nin sobre que nin como din algo. Pero non me parece aventurado, polo menos no caso de Aznar e González, ben coñecidos e escoitados entre nós, que agás catro tópicos dos que non saen, nada novo aportarán en ningún campo: nin no da renovación política, nin no de modelos económicos máis sostibles, nin, menos, na maneira de mellorar cara unha sociedade máis equilibrada e libre. Hai que padecer certa desesperación, ser amigo, deber favores ou pasar por un mal momento emocional como para asistir a unha conferencia de González ou Aznar. Non é con ánimo de faltar, pero antes saca un os cans polo monte, seguro que a lección é de maior proveito. Porque a única verdade incuestionable ata o momento é que estes ex mandatarios o que son uns aguias para non se conformar con vivir decentemente con cen ou douscentos mil euros ao ano. Necesitan entrar no grupo dos poderosos de verdade, no clan dos escolleitos para ser unha oligarquía que vai deixando xa colocados a fillos e familiares para un futuro no que se debe continuar coa selección natural. Pois sabido é que os cachorros desta especie sabia non teñen complexos nin lles faltan arrestos para desde moi novos seguir os pasos dos seus proxenitores. E seguro que tampouco van ás súas conferencias. Resumindo: que esta sociedade elixe a quen paga e por que, decide o que lle parece máis beneficioso e o que menos, e, polo visto, unha conferencia de Aznar vale corenta mil euros á hora. O curioso desta decisión tan estrambótica é que non son analfabetos funcionais os que os contratan e causan esta demanda, senón os grupos que se cren máis e mellor informados, os únicos que coñecen regras realistas para mellorar esta sociedade e os situados nos mellores postos para dirixila. Estamos, pois, dirixidos e informados, adoutrinados por intelixencias do tipo: como facerse millonario nunha hora, ou como facerse conferenciante de éxito, ou como rirse sen ofender aos que traballan duro sen sacarlle proveito ao seu traballo. Que un señor como Aznar predique con feitos e xestos que é un triunfador grazas á súa intelixencia, constancia e capacidade de esforzo é un claro insulto para unha cantidade inmensa de persoas máis intelixentes ca el, mellor preparados, máis esforzados, empeñados en proxectos máis beneficiosos para a sociedade e aos que se lles quere facer crer que se non saen adiante é pola súa indolencia e falta de vigor. Que González diga que se aburre cobrando 160.000 por aprender algo de enerxía (dedúcese que non sabe nada) ou que Aznar manifeste que “Me cuesta mucho ganarme honradamente la vida” é un insulto para os cidadáns deste país sen o máis mínimo atenuante.


PUBLICADO EN EL DIARIO DE PONTEVEDRA

viernes, 18 de abril de 2014

SE MURIÓ EL MARIDO DE MERCEDES



SÍ, EL QUE NOS REGALÓ LA INVENCIÓN DE MACONDO, EL QUE SE PATEÓ BARRANQUILLA HACIÉNDOSE UN REPORTERO DE CORAJE, EL QUE CANTÓ BOLEROS Y NOS PRESENTÓ A SANTIAGO NASAR, EL QUE HIZO AL CORONEL VIAJAR CADA TARDE A VER SI LLEGABA LA CARTA, PARA ACABAR COMIENDO MIERDA, EL QUE SE  SE ENREDÓ EN LA HOJARASCA DE LA CASA HASTA QUE LE PUSO A LA SOLEDAD EDAD, EL QUE SE RODEÓ Y ACONSEJÓ A SÁTRAPAS Y POLÍTICOS CORRUPTOS, EL QUE INFLUYÓ EN LA POLÍTICA INTERNACIONAL, EL QUE SEDUCÍA CON SU VOZ DE TENOR SEGUNDO, EL QUE LE DABA AL TRAGO CON LOS AMIGOS QUE NO SABÍAN HACER UNA TRISTE NOTA DE CONSUELO ANTE LA UNA MUERTE RECIENTE DE UN PARIENTE DE LA CRIADA, EL MEJOR ARTICULISTA DURANTE DÉCADAS, EL QUE SE LEÍA LOS DICCIONARIOS COMO NOVELAS, EL QUE SE ENAMORÓ DE MÉXICO DESPUÉS DE INDAGAR SOBRE LOS SECUESTROS EN SU PATRIA, EL QUE EN BARCELONA PACTÓ  CON  BALCELS, EL QUE SE PELEÓ CON MARIO, EL QUE HIZO SUBIR A LOS CIELOS A REMEDIOS ENTRE SÁBANAS TENDIDAS, EL QUE REMOVIÓ TODA LOS MILITARES DE LOS QUE LE HABLÓ SU ABUELO, EL QUE NO SE ATREVIÓ A CURZAR LA CALLE PARA SALUDAR AL MAESTRO, EN PARÍS, EL QUE ELIGIÓ UN TRAJE MUY AUTÓCTONO Y MUY FEO PARA RECIBIR EL NOBEL, EL QUE DIÓ LOS MEJORES TITULARES A LA PRENSA LITERARIA DURANTE UN TREINA DE AÑOS, EL MENTIROSO MÁIS AVISPADO DEL QUE TENGO NOTICIA, EL QUE APOSTÓ GIRANDO  SU AUTO Y REGRESÓ A CASA PARA PONERSE A ESCRIBIR SIN UN DURO EN EL BOLSILLO... ESE LITERATO HASTA LA MÉDULA MURIÓ. PERO COMO ÉL NOS ENSEÑÓ, EL QUE SE MURIÓ SOBRE TODO FUE EL MARIDO DE MERCEDES. 

sábado, 12 de abril de 2014

AS CAUSAS DA APATÍA


CHEGAR ao fondo da causa da apatía non é tarefa doada. Menos, se antes un exercía de exemplo de motivación, empeño e incansable loita polo obxectivo que se propuña. Pero aí está: arteira e cazurra para aparecerse en calquera momento da vida acurralándote pola preguiza, as escusas, as estratexias a longo prazo ou simplemente o negativismo de "non me dá a gana". Por que o estudante cae nesa indolencia que o frea diante das tarefas que debe realizar? Por que o traballador se agocha detrás da abulia para non rematar a conciencia os seus encargos? Por que tantas persoas recorren a falsas xustificacións que os amarran ao abandono e á falta de entusiasmo diante de calquera obxectivo? Hai case tantas causas coma casos, pero algúns resultan realmente sorprendentes porque veñen detrás do entusiasmo pleno, do éxito e da admiración.
Hai varias semanas, un servidor atreveuse a prognosticar que Messi non volvería a ser o mesmo, que deixara a súa esencia: xogar coma un neno que goza no recreo. Disimulen a referencia, pero non é que acertase: quedeime curto. Nin xoga no recreo nin xoga de memoria nin xoga case de nada. Xoga ao asexo, asalando a ver se cae algo, cun trote insultante nun profesional da súa categoría, máis cando el era exemplo de revolverse con rabia se nalgunha ocasión perdía a pelota, cada vez que a tiña tremían os tres ou catro defensores que o rodeaban, arriscaba, esforzábase, entregábase de pleno, as recompensas externas eran menores que as internas de driblar e de alimentar a súa insaciable voracidade polo gol. Iso convertíao nun pequeno gladiador coas habilidades dun xenio. Que fai agora trotando polo campo case idénticos minutos que un porteiro, despreocupado coma se non estivese dentro do partido? É porque nunha falta ou nun segundo de pillabán pode resolver, pero calquera outro pasaría polos asentos dos suplentes. Din algúns que é porque antes o equipo xogaba ben e para el. Falso. Antes o equipo, cando caía en idénticos pecados, revivía coas súas xenialidades. Pensan outros que é por medo a lesionarse de cara ao mundial. Error maiúsculo. Canto máis se coide deste xeito, peor lle irá. Está canso, lesionado, xa non se divirte coma antes? Preocúpanlle máis o fillo, a mansión en Suíza? Nin idea. Pero esta apatía no actuar de quen foi o máximo defensor do entusiasmo no seu traballo é mala de entender.

PUBLICADO EN EL CORREO GALLEGO

MISTERIOS DA F-1

Dese espectáculo chamado F1, porque deporte non lle chamaremos, ou si?, sempre me intrigaron tres preguntas peregrinas, pero non sempre convén barrenar con asuntos demasiado serios. A primeira, que non debera ofrecer dúbida porque de ser tal non investirían, refírese a se realmente será tan rendible para as empresas que aí meten cantidades enormes de cartos. Cando o fan, será porque si, pero non alcanzo a entender como un circo de tales proporcións, con tanto enxeñeiro, técnicos de alta cualificación e pilotos pagados a prezo de loucura, pode proporcionar beneficios a alguén. Tanto as marcas como os patrocinadores terán os seus economistas que botan contas ao milímetro e sacarán a conclusión de que lles cubica a xogada, pero visto desde lonxe e recoñecendo a ignorancia que sobre o asunto me domina, cústame saber por que un banco pode sacar tanto beneficio dunha publicidade tan cara. Pero xa digo, eles saberán e seguro que lles compensa. 
O segundo misterio en torno a este espectáculo é como se puido conseguir amarrar á televisión a millóns de seguidores. É algo que tamén me resulta de difícil comprensión, porque, aínda que sobre gustos nada está escrito, non lle acabo de ver o atractivo a unha retransmisión na que, agás un accidente, nada sucede. Un mira para a pantalla e só sente o ruxido dos motores e atende ás décimas que lle din que un lle leva a outro, pero parece estraño que nos poida atar a atención un montón de voltas de coches un detrás doutro, sen outro atractivo que saber se a un se lle rompe o motor, a outro lle rebentan as rodas ou un terceiro perde moito tempo mentres un equipo especializado e preparado ata os dentes lle cambia as rodas no mínimo tempo posible. Non sei en directo porque xamais tiven oportunidade de asistir a un acontecemento tan especial, pero visto na televisión parece a competición máis aburrida e previsible que se poida soñar. Tanta montaxe, tantos medios, tantos expertos para nos explicar como se gana unha décima de segundo entrando nunha curva para logo acabar sempre no mesmo. O curioso desta moda de atención televisiva é que todos imos aprendendo algún nome raro, e sabemos o que sabiamos: que existen neumáticos de chuvia e para seco, que se corres moito gástanse antes e que se non controlas podes esmendrellarte contra unha parede lateral. En fin, non quixera ofender a ninguén, pero pasar unha hora vendo dar voltas arredor dunha pista a coches tan caros e veloces non me acaba de convencer. Recórdame cando por fin lle regalei ao meu fillo o scalextric e pasaba tempo seguindo coa mirada as voltas e voltas que daban os pequenos coches, tendo como única atracción cando saían da pista e había que volvelos a colocar para regresar á marcha monótona e cansa de dar voltas e máis voltas sen ningunha outra finalidade. Porque habilidades podíanse demostrar poucas, raro que respondese ao manexo ou á pericia dun experto para mantelo na pista ou ganar en velocidade por aprender o seu manexo. 
E isto trae a colación a última e definitiva pregunta: quen corre, o coche ou o piloto? Ano tras ano observamos que o que marca as diferencias é o coche que os enxeñeiros conseguiron preparar, porque os pilotos, sen negar que existan diferenzas e uns máis habilidosos ca outros, á hora da verdade quedan sempre baixo o dominio do motor e do deseño que levan nas mans. Como se explica que o piloto ao que o ano pasado ninguén lle tusía pase este ano a andar por postos máis ben atrasados? Como, díganme, condutores que en anos pasados nunca se situaban nos primeiros postos, arrincan este ano, carreira tras carreira, sempre na primeira posición? Por que Alonso, que din tan fenómeno piloto, non sae dos postos de segunda e leva tres ou catro tempadas sen ulir a primeira praza do podio? Algo deberían argallar se queren que iso tan custoso e extravagante manteña un mínimo de atractivo. Porque se realmente do que se trata é de facer o mellor motor, lograr os inventos mellores para arrincar unha décima ao vento, o que habería é que realizar unha carreira de marcas onde os pilotos non deixan de ser meros acompañantes dunha magnífica máquina. Se, pola contra, o peso do piloto é determinante, as marcas pouco poderían mellorar, pois, por moi boa máquina que eu leve, cunha infinitamente peor, Alonso sempre debería ganarme. Que chegados a eses niveis de competición é imposible unha resposta similar dado que todos andan moi axustados e , tanto máquinas como pilotos andan en diferenzas de milésimas de segundo? Pois entón triste vexo o espectáculo. O que resulta algo estraño é que algúns pilotos elixan sempre a marca que está no momento en que fai peores máquinas. Nin que o ulisen. Se corren para Mercedes, ese ano Mercedes non consegue coche fiable; se cambia para Ferrari, Ferrari parece que non sabe fabricar coches de F1, son sempre unhas caldeiretas; e a únicas veces que ganou foi cando corría nunha marca na que ninguén daba un peso por ela. Misterios nos que non dou penetrado.




PUBLICADO EN DIARIO DE PONTEVEDRA

domingo, 6 de abril de 2014

CISTERNA


SABIDO é que se os nosos adolescentes demostran unha incompetencia evidente na resolución de problemas, os maiores non o seremos menos. Por lei de imitación, estas carencias non é que nos veñan por herdanza, pero si pola falta de dedicación do entorno. Tocado no amor propio pola vantaxe e superioridade que non só os finlandeses senón a simple media europea demostran sobre nós, nesta semana apareceume un problema diante do que non me arredei e fíxenlle fronte coma un finlandés dos bos.
Durante a noite, cando os sentidos están máis aguzados e o silencio o envolve todo, pareceume oír un ruído suave, suficiente para me pór en alarma. Afinei a atención, descartei distintas procedencias e o meu sentido máis fino levoume á conclusión de que o murmurio líquido procedía do cuarto de baño. Erguinme sixiloso, entrei no baño e fun directo ao lugar do problema: a cisterna. Detectado o lugar, parecíame que estaba levando un método impecable, dado que pasaba das dúas da mañá, optei por pechar o paso da auga e agardar ata o día seguinte. Ao pouco de erguerme, abrín de novo o paso de auga e comprobei que o reguiño continuaba e que a perda non ía a menos por máis que probase baldeirando e deixando encher de novo o depósito. Mans á obra, decidinme. Coa miña mínima caixa de ferramentas dispúxenme. Despois da localización, pensei, deberemos ir á causa última. Para iso, desarmo. No desarme comprobo que os mecanismos constan dun montón de pezas plásticas, de pésima calidade, encaixadas de maneiras un tanto estrañas. Avanzo no despece. Procuro que cada peza quede ben situada para a súa posterior recomposición. Non acabo de ver a causa. Continúo desmontando? Dubido. Opto por montar de novo peza a peza o desfeito a ver se coa nova instalación acerto. Despois da recomposición non é que o problema desaparecese, é que agora xa perde con ganas. Vaise rir de min esta cisterna? Desmonto de novo, pero agora xa máis en profundidade, case a desarmo por completo e por fin paréceme atopar a razón da perda. Volvo a montar. Segue a perder. Amor propio. Razón e método fóra. Volvo á tarefa. Perdo a mañá completa, pero antes de comer, por fin, a cisterna queda montada e sen miga de perda. Problema resolto, anímome por evitar a chamada dun fontaneiro. Agora só faltaría que os de Pisa dixesen que isto non é a resolución dun problema, senón un chapuza.

PUBLICADO EN EL CORREO GALLEGO

O PRIMEIRO, CARGARSE A BLANCO

Leo que os informativos de RTVE caen en audiencia, deixándolle a primeira posición a TV5. Que a cadea pública deixe de ser a máis vista á hora de se informar pode que lle sirva a algúns para interpretar que a manipulación é a causa de décima arriba ou abaixo se opte por unha ou outra cadea. A min paréceme que para nada. En absoluto percibe a audiencia maior ou menor manipulación nuns informativos ca noutros, as causas, entre outras, axústanse ao tipo de informativos que se impón e no que hai que demostrar dotes e atrevemento maiúsculo para cada vez penetrar nesa selva espesa de confusión entre información, distracción e manipulación 
Se realmente o director de informativos da televisión pública quere desprazar ás demais cadeas, deixalas nun tirón de escalador ciclista que pega un arrinque na metade da subida, debe continuar polo camiño xa elixido pero con maior decisión. Polo que se pode observar, as claves informativas xiran arredor do deporte, do tempo e dos sucesos, catástrofes ou acontecementos extraordinarios. Pois velaí a senda. Non me arrinquen con Putin, Crimea, o paro, ou as declaracións do ministro do ramo sobre o recibo da luz – polos cravos de Noso Señor-. Ese modelo chamémoslle de tirón político está caducado. Nin por máis que metamos as sandeces de Mas. Acabado. Non se pode abrir un informativo con Rajoy, Santamaría, Obama, Putin ou Hollande (si, sen embargo, con Ségolène Royal). Tomen nota e afinen. Nos encabezados non pode faltar un suceso ( se é catástrofe mundial nin dubidalo, pero se non tamén vale un de andar pola casa, sucedido nun pobo de Andalucía, Estremadura ou Galicia), como pasou a noite o dedo gordo do pé dereito de Ronaldo e logo xa un dato máis tradicional, que se imos a mellor na economía, que se o ministro Guindos prognostica unha suba do PIB, que se o PP aínda non nos quere dicir a quen mandará de número un ás eleccións europeas. Sobre esta pirámide, sen tardanza, un adianto simple e claro das previsións do tempo e logo, coma sempre, correr e cantar. Os minutos especiais a deportes que se poden ir subindo progresivamente, unha cara nova na información meteorolóxica que non se debe deixar para o remate, pois para iso cadra mellor o desastre na organización da venda de entradas para ver ás momias de as súas maxestades do demo ou algún cantante que reúna miles de fanas adolescentes por velo de cerca. A estrutura, como ven, non ofrece posibilidade de engano: arrincar con catástrofes, sucesos truculentos, escándalos, fútbol e algo do de sempre para que a viraxe non se faga demasiado brusca. Máis minutos para debullar o deporte, máis tempo ao tempo e simpatías de músicos de moda. Con iso, manipulen ou non, os informativos vanse enchendo de contido e cada vez terán máis audiencia, xa non se soporta tanta insistencia nin monotonía nos esquemas informativos. 
Como comprobarán, esta estratexia séguese con máis ou menos descaro, pero a cadea que sexa máis atrevida e se adiante nestas innovacións, levarás as décimas á súa contabilidade que á fin e o que importa. Mais, dito o anterior, hai elementos que ás veces pasan desapercibidos e requiren a nosa atención. Cada cadea acostuma a fichar cada tempada a un ou unha presentadora que sexa a cara visible e aguce a memoria en cada un de nós. Como xa temos visto, uns van, outros veñen, moitos permanecen... depende da opción de cada dirección. RTVE creo que ten un problema de fixación serio e que debe acometelo sen máis espera: Ana Blanco non pode ser a salvación dos informativos. Nada teño contra esa presentadora discreta e inmutable no tempo; nada me desagrada da súa natural e aséptica maneira de contar; nada diría do seu físico que permanece incorrupto desde que se fundou a televisión; nada que opoñerme á súa aparencia de obxectividade. Creo que é unha boa profesional e moi resistente ao cambio. Pero todo ten un límite. A todo lle chega o seu fin. Se realmente a televisión pública quere competir e dar un tirón nos índices de audiencia dos seus informativos, antes de nada, debe cargarse a Ana Blanco. Con todo a dor do meu corazón. Pero retírenma. Déanlle «Informe Semanal» ou algo semellante, pero que nos informativos non volva a aparecer o seu rostro, nin de tarde nin de noite, que se saiba dunha vez para sempre que a eterna informadora á que levamos visto en tempos de Pose e PP sen interrupción, deixe de aparecer nas nosas casas coma se tivese permiso permanente de entrada. Merece un descanso. Se de min se fían, cargada Ana Blanco, aplicando as estratexias do comezo, os informativos medrarán coma leite no lume e nós seguiremos tan faltos de información coma sempre.



PUBLICADO EN DIARIO DE PONTEVEDRA

martes, 1 de abril de 2014

O QUE VALE UN H0ME


OU UNHA MULLER, e non me obriguen a aclarar en cada parágrafo que as mulleres están peor pagadas e merecen a igual traballo, igual salario. Feita esta aclaración, a miña pregunta vén a conto co club dos executivos millonarios que concentran sobre si, parece, o 99% do éxito dunha empresa, do contrario como se explica unha diferenza tan abismal entre o seu salario e o medio alto dos outros empregados. Por iso eu quixera indagar a ver ser realmente existen razóns de peso que xustifiquen tales desproporcións.
Como exemplo ben á beira temos a Pablo Isla, o número un, da empresa número un. Partamos de bases incuestionables. Unha empresa é dos seus accionistas e eles consenten e pagan o que lles peta aos seus empregados. Se decide, polo tanto, crear esas diferenzas de escándalo entre os seus empregados será porque lles compensa. Ou non. Pero eles así o cren. Ben, supoñamos que un destes altos executivos do club sabe sete idiomas, domina o dereito comercial internacional coma poucos, demostra unha capacidade de líder entre os seus colegas que o seguen como a Xesús os apóstolos, que goza dunha perspicacia pouco vista para adiantarse a descubrir onde e como deben dirixirse os próximos investimentos, domina a planificación e control de persoal ata o punto de que os sindicatos e todos os obreiros beben da súa man con fe de carboeiros e, por riba, goza do don de xentes, é amable, faise querer e todo o persoal sente admiración por el. Regálenlle se queren máis virtudes. Aínda así, compensa que unha empresa centralice nunha soa persoa tanto poder e como tal se lle pague cun soldo pornográfico que non resiste ningunha análise que o xustifique? Non eran fenómenos similares Conde, Rato, Blesa, Gayoso, Méndez? Que home pode supor tanto para unha empresa coma para que reciba tales beneficios? Ningún. E non só iso, senón que me parece un erro maiúsculo non potenciar unha rede horizontal, un equipo de directivos, que reciban un salario acorde á súa valía e dedicación, pero nunca depositar nun só home tamaño poder. E menos regalarlle un soldo tan escandaloso que, oxalá me equivoque, pero calquera día descubrimos que era un máis que mentres o vento viña a favor enriqueceuse desmesuradamente, e se chegase a vir en contra, desaparecería sen culpa nin pena. Ningún home vale tanto. E se os houbese, non cobrarían ese disparate de salario.


PUBLICADO EN EL CORREO GALLEGO